Polskie lotniska obsłużyły w 2018 r. 46 mln ludzi! To ostatni tak dobry rok – nowych tras będzie mało

W zeszłym roku polskie lotniska po raz pierwszy przebiły magiczną granicę 40 mln obsłużonych pasażerów, a w tym roku poradziły sobie jeszcze lepiej. Z naszych wyliczeń wynika, że w 2018 roku obsłużyły one ponad 46 mln pasażerów, co oznacza wzrost w skali roku aż o 15 procent.

Największymi motorami wzrostu były w tym roku największe lotniska. Port lotniczy we Wrocławiu obsłużył aż 3,347 mln pasażerów (wzrost o 26 procent), lotnisko w Katowicach – aż 4,83 mln ludzi (wzrost o 24 procent). Po kilku latach stagnacji świetny wzrost (plus 24,7 procenta w skali roku) zanotowało też lotnisko w Bydgoszczy, które ostatecznie obsłużyło aż 413,2 tys. ludzi.

Liderem wzrostu było lotnisko w Poznaniu (portal pasazer.com szacuje, że lotnisko to obsłużyło 2,48 mln podróżnych), gdzie wzrost wyniósł aż 34,1 proc. w skali roku. Jednak z drugiej strony – taki wynik będzie praktycznie niemożliwy do powtórzenia z powodu likwidacji bazy przez Wizz Aira, która nastąpi już wkrótce.

Solidne wzrosty zanotowały też 2 największe lotniska: z Lotniska Chopina skorzystało 17,755 mln pasażerów (o 2 mln więcej niż rok temu), z Krakowa – 6,769 mln pasażerów (o ponad 900 tys. Ludzi więcej niż w 2017 roku).

W czołówce nastąpiła jedna zmiana – piątym największym lotniskiem w Polsce został Wrocław, który wyprzedził lotnisko w Modlinie (3,081 mln pasażerów).

Przyczyn tak dużych wzrostów jest kilka, ale można pewnie wyróżnić wśród nich m.in. dużo nowych tras otwieranych przez tanie linie oraz przede wszystkim rozwój połączeń czarterowych, głównie z portów regionalnych.

Tyle dobrych informacji, bo wszystko wskazuje na to, że to ostatni tak dobry rok dla lotnisk – wzrosty nie będą imponujące. A co to oznacza dla pasażerów? Zdecydowanie mniej nowych, ekscytujących tras ogłaszanych przez linie lotnicze.

Mazowsze się zapycha, LOT otworzy mniej tras

Naszą analizę zacznijmy od Lotniska Chopina w Warszawie, gdzie sytuacja wygląda jak co roku: lotnisko wciąż bije kolejne rekordy, a jednocześnie wspólnie z przewoźnikami narzeka, że przepustowość lotniska jest już na wyczerpaniu i nie ma miejsca na dalszy rozwój. Analogiczna sytuacja jest w Modlinie (3,081 mln pasażerów), który jeszcze niedawno był największym portem Ryanaira w Polsce, ale teraz pod względem liczby tras irlandzkiej linii w siatce połączeń wyprzedził go już Kraków, a coraz szybciej goni Wrocław.

Co to oznacza dla pasażerów z centralnej Polski? Po pierwsze: znacznie mniej nowych tras. Dotyczy to także LOT, który co prawda szacuje, że przewiezie w tym roku ok. 10 mln pasażerów, ale nowych połączeń nie będzie otwierał tak dużo, co w kolejnych latach.

– Głównym elementem naszej strategii jest rozbudowa naszego hubu w Warszawie i zbudowanie odpowiedniego wolumenu pasażerów w związku z planowaną budową Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zdajemy sobie jednak sprawę z coraz bardziej ograniczonej przepustowości Lotniska Chopina. W związku z tym uczciwie trzeba powiedzieć, że rozwój LOT w tym roku najmocniej będzie się odbywał poprzez zwiększanie liczby foteli na trasach, które już obsługujemy. Chodzi tu o zwiększanie częstotliwości, ale też loty znacznie większymi samolotami, np. kolejnymi Boeingami 737 MAX 8, które w tym roku zasilą naszą flotę – mówi Adrian Kubicki, rzecznik prasowy LOT.

Jednocześnie Kubicki nie wyklucza, że zapchane Lotnisko Chopina oznacza, że LOT mocniej zaangażuje się w portach regionalnych.

Dla tych lotnisk może to być zbawienne, bo na przyszły rok plany lokalnych gigantów są dość skromne.

“Szczyt koniunktury jest już za nami”

O sytuacji w Modlinie pisaliśmy już wiele razy. W skrócie: bez rozbudowy nie ma co marzyć o nowych trasach. Ale zaskakują prognozy na 2019 rok w innych portach: lotnisko w Katowicach planuje obsłużyć ledwie o 5 proc. pasażerów więcej, podobnie Gdańsk, a Wrocław szacuje jeszcze mniejszy wzrost, który w skali roku wyniesie ledwie 3,5 procenta. Skąd tak pesymistyczne plany?

– To wynika z sytuacji na rynku i pewne przytłamszenia tanich linii, które tną swoją ofertę na mniejszych lotniskach. Wygląda na to, że szczyt koniunktury, jeśli chodzi o nowe trasy, jest już za nami, a z planów przewoźników widać, że rozwój będzie znacznie skromniejszy niż dotychczas – mówi Tomasz Kloskowski, prezes lotniska w Gdańsku.

Port w Trójmieście “tradycyjnie” poda swoje statystyki za 2018 rok jako ostatni, dopiero 18 stycznia. Będą to jednak bardzo ciekawe dane, bo okaże się czy lotnisko przekroczyło po raz pierwszy w historii barierę 5 mln obsłużonych pasażerów w ciągu roku.

Z Kloskowskim zgadza się Dariusz Kuś, prezes lotniska we Wrocławiu.

– Przez ostatnie 2 lata rośliśmy w tempie kilkudziesięciu procent, więc i tak lotnisko mocno się rozwinęło. Ale w tym roku wzrost będzie znacznie skromniejszy – mówi.

W tym roku lotnisko we Wrocławiu będzie zabiegało o kilka kierunków hubowych. Priorytetami na liście pozostaje Bruksela (pierwotnie tę trasę miał uruchomić Brussels Airlines, jednak linia zmieniła decyzję), a także Londyn – Wrocław chciałby połączenia biznesowego z lotniskiem Heathrow lub London City.

– Jeśli chodzi o low-costy, to zawsze jest jakaś lista życzeń. Jeśli chodzi o nowe kierunki, to bardzo interesują nas lotniska w Niemczech oraz we Francji, bo uważamy, że ten rynek ma bardzo duży potencjał. Chcielibyśmy też kolejnych połączeń z Ukrainą – na naszej liście jest m.in. Odessa – mówi Dariusz Kuś.

Nowe trasy można planować, jednak wiele wskazuje na to, że nie wszystkie lotniska mogą spodziewać się wielkich wzrostów.

Tanie linie uciekają z mniejszych lotnisk

Nie wszystkie porty lotnicze będą dobrze wspominać miniony rok. Jest co prawda kilka lotnisk, które mogą być zadowolone (wspomniana wcześniej Bydgoszcz), ale już na przykład w Lublinie a nawet w Poznaniu nie ma szczególnych powodów do zadowolenia.

Oba lotniska rozwijały się bardzo szybko, jednak obecnie perspektywa jest taka, że wzrost będzie hamował. Głównym czynnikiem w obu przypadkach były decyzje Wizz Aira, który najpierw w czerwcu zamknął bazę w Lublinie, a na dniach zrobi to samo w Poznaniu. Szczególnie szokująca była ta druga decyzja, która jest jednocześnie wyraźnym sygnałem dla mniejszych portów lotniczych: skoro Wizz Airowi nie opłaca się latanie z tak bogatego i dużego regionu jak Wielkopolska, to inne porty raczej nie mają czego szukać w negocjacjach z irlandzkim przewoźnikiem.

A straty są bardzo odczuwalne, głównie dla Lublina: jeszcze niedawno władze portu były przekonane, że przebiją w minionym roku granicę pół miliona obsłużonych pasażerów. Ostatecznie licznik stanął na 455 tysiącach podróżnych (na zdjęciu poniżej) – to ledwie o 25 tysięcy więcej niż w 2017 roku. Niby jest to rekord, jednak apetyty były znacznie większe. Tym bardziej, że w kolejnych kwartałach lotnisko z powodu dużej liczby zawieszonych połączeń będzie notować raczej spadki.

Co z małymi lotniskami?

Z tych mniejszych portów najbardziej stabilnie wygląda sytuacja Rzeszowa. Lotnisko w stolicy Podkarpacia w zeszłym roku obsłużyło 771,2 tys. pasażerów, czyli o 11,2 proc. więcej niż rok wcześniej. Tak dobry wynik to efekt współpracy z LOT, który uruchomił w 2018 roku loty do Tel Awiwu, ale też bezpośrednie połączenie do USA – od kwietnia z Rzeszowa możemy polecieć do Newark.

Na innych mniejszych lotniskach sytuacja jest stabilna: w Szczecinie wielu pasażerów z pewnością odczuje zamknięcie trasy krajowej Ryanaira na Lotnisko Chopina, ale w zamian LOT zwiększy liczbę lotów do Warszawy, a irlandzka linia uruchomi 3 razy w tygodniu loty do Krakowa.

W końcu wzrosty zaczęło też notować lotnisko w Łodzi – w zeszłym roku skorzystało z niego ponad 217,4 tys. pasażerów. To wzrost w skali roku o 4,9 procenta. Na lotnisku im. Władysława Reymonta zdecydowanie największym graczem jest Ryanair (w ciągu 12 miesięcy leciało nim 192 tys. pasażerów z Łodzi), ale na plus należy zaliczyć powolny powrót czarterów na to lotnisko. W tym roku ta tendencja ma się tylko zwiększyć.

Stabilnie rozwija się też lotnisko w Szymanach – w zeszłym roku port lotniczy Olsztyn-Mazury zanotował 15 proc. wzrost w liczbie obsłużonych pasażerów, co przełożyło się na 121,3 tys. podróżnych. Siatka połączeń lotniska jest na razie dość skromna: możemy stąd polecieć do Dortmundu, Londynu Luton (obie trasy Wizz Aira) i Londynu Stansted (Ryanair), ale od przyszłego roku dojdą nowe trasy: wkrótce wróci połączenie LOT do Lwowa, pojawi się nowa sezonowa trasa krajowa (LOT do Krakowa), powróci też czarterowe połączenie do Burgas w Bułgarii.

Perspektywy?

Patrząc na decyzję Wizz Aira, który po latach oczekiwania pojawił się w Krakowie oraz inne już zapowiedziane trasy (LOT, Ryanair), wydaje się, że oprócz Lotniska Chopina będzie to jedyny port lotniczy, który w tym roku może liczyć na duże, dwucyfrowe wzrosty. Inne lotniska? Wizz Air już zapowiedział, że koncentruje się na portach w Gdańsku, Wrocławiu, Warszawie, Katowicach i Krakowie, Ryanair zaś raczej nie planuje otwarcia kolejnej bazy operacyjnej w Polsce, która byłaby gwarancją kolejnych nowych połączeń.

Pewne nadzieje można wiązać z planami rozwoju linii easyJet, ale znów – nieudany eksperyment z lotami z Lublina może stanowić dla przewoźnika ważny argument, aby rozwijać się przede wszystkim w tych największych portach lotniczych.

No chyba, że znów któryś przewoźnik zaskoczy nas tak mocno, jak Wizz Air z otwarciem bazy w Krakowie. Nie mielibyśmy nic przeciwko temu.