Kodeks Dobrych Praktyk

Czym jest niniejszy Kodeks Dobrych Praktyk?

Niniejszy Kodeks, mimo że nawiązuje on do generalnych i abstrakcyjnych norm prawnych, nie stanowi powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

Niniejszy Kodeks jest zbiorem norm o charakterze wewnętrznym i stanowi akt samokontroli Los Internetos Lodziński Seremak S.K.A. (dawniej Los Internetos sp. z o.o. Sp.k.), w tym pracowników i współpracowników.

Głównym celem Kodeksu jest ochrona interesów autorów, właścicieli praw autorskich, czytelników i innych podmiotów praw autorskich.

Postanowienia ogólne

Kodeks, na zasadach w nim przewidzianych, jest stosowany przez każdego pracownika lub współpracownika Los Internetos.

Na podstawie zgłoszeń osób trzecich, innych przedsiębiorców, organów ochrony prawnej lub z własnej inicjatywy Los Internetos może stwierdzić naruszenie postanowień Kodeksu.

Kodeks będzie opublikowany na stronie internetowej Los Internetos, jak również udostępniany na każde życzenie na trwałym nośniku.

Wstęp

Utwór – to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

Naczelną zasadą dotyczącą praw autorskich, jest wyraźny podział praw twórcy na autorskie prawa osobiste i majątkowe. Te pierwsze chronią więź twórcy z utworem. Więź ta może zaistnieć wyłącznie między autorem a jego dziełem i z tej racji nie może zostać w żadnej formie przeniesiona na osoby trzecie. Inaczej jest z prawami majątkowymi, obejmującymi uprawnienie do rozporządzania utworem i korzystania z niego, a także prawo pobierania z tego tytułu wynagrodzenia. Sama definicja autorskich praw majątkowych zakłada możliwość rozporządzania nimi, a więc korzystania z nich przez osoby inne niż twórca. Sytuacja, w której z autorskich praw majątkowych do utworu korzystają osoby inne niż twórca, może mieć różnorakie źródła.

Korzystanie z autorskich praw majątkowych przez osoby inne niż pierwotny podmiot praw autorskich może być następstwem jedynie zawarcia umowy o przeniesienie praw autorskich lub licencji. Na mocy umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych ich właściciel (twórca lub inny uprawniony) dokonuje przeniesienia przysługujących mu uprawnień w określonym zakresie, w którym sam pozbywa się ich definitywnie. Zakres przeniesienia praw wynika z tzw. pól eksploatacji.

Pole eksploatacji definiowane jest jako konkretny sposób korzystania z dzieła.

Licencja -> Licencjobiorca uzyskuje upoważnienie do korzystania z utworu nie tylko na określonym terytorium i w określonym zakresie, lecz także na ustalony czas.

Źródłem licencji może być zarówno umowa zawierana pomiędzy podmiotem uprawnionym a licencjobiorcą, jak i przepisy samej ustawy – tzw. licencje ustawowe.

Licencje ustawowe

Istnieją ograniczenia praw wyłącznych przysługujących twórcom, które bywają różnie klasyfikowane, przyjmując najczęściej postać tzw. dozwolonego użytku (osobistego i publicznego) oraz licencji przymusowych.

Dozwolony użytek (ang. fair use) polega na ograniczeniu monopolu właściciela praw autorskich oznaczającym zezwolenie na korzystanie – bez konieczności uzyskiwania jego zgody – z już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach.

Prawo autorskie nie jest w stanie dokładnie określić, jak zastosować dozwolony użytek (o którym mowa dalej), ponieważ nie nadąża za praktyką, a zakres i sposób wykorzystywania utworów różnią się w czasie oraz w związku z rozwojem technologii.

Przykłady licencji ustawowych

Dozwolony użytek publiczny, obejmujący przede wszystkim prawo przedruku i prawo cytatu, ma na celu umożliwienie swobodnego dostępu do chronionych dóbr w interesie publicznym.
Przepisy o dozwolonym użytku publicznym (art. 24-33) upoważniają określone w nich podmioty do korzystania z utworów. Eksploatacja ta nie wymaga uzyskania zgody podmiotu uprawnionego i jeżeli ustawa nie stanowi inaczej – uiszczenia wynagrodzenia. Zakres użytkowania z utworów musi się jednak odbywać przy zachowaniu wymienionych w ustawie przesłanek, a nadto w granicach wyznaczonych przez art. 34 i 35.

Podstawowym warunkiem dozwolonego użytku publicznego jest to, że utwór powinien być wcześniej rozpowszechniony, aby nie naruszać podstawowego autorskiego prawa osobistego, jakim jest prawo do decydowania o jego publikacji. Za utwór rozpowszechniony, zgodnie z art. 6 Ustawy, uważa się utwór, który za zezwoleniem twórcy został w jakikolwiek sposób udostępniony publicznie.

Prawo cytatu

Zgodnie z artykułem 29 ust. 1 Ustawy, wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnieniem, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Konstrukcja ta pozwala na eksploatację utworu bez wymogu uzyskania zgody twórcy, jak i (w przeciwieństwie do opisanego wyżej prawa przedruku) bez konieczności wypłacenia mu stosownego wynagrodzenia.

Licencje umowne

O ile do uzyskania licencji ustawowej wystarczy prawidłowe zastosowanie przepisów Ustawy, o tyle do uzyskania licencji w zakresie przekraczającym zakres dozwolonego użytku niezbędne jest zawarcie z podmiotem uprawnionym odrębnej umowy.

Jak już wspomniano wyżej, umowa powinna dokładnie określać zarówno zakres przedmiotowy udzielonej licencji (pola eksploatacji, na których licencjobiorca może wykorzystywać utwór), jak i jej zakres terytorialny i czasowy.

Zgodnie z treścią art. 67 ust. 1 Ustawy, twórca, na mocy umowy licencyjnej, może udzielić upoważnienia do korzystania z utworu na wymienionych w umowie polach eksploatacji z określeniem zakresu, miejsca i czasu tego korzystania.

ZASADY KODEKSU DOBRYCH PRAKTYK W ODNIESIENIU DO TREŚCI (W TYM FOTOGRAFII)

Podstawowym celem działania wydawcy jest zbieranie i dostarczanie odbiorcom wiarygodnych i rzetelnych informacji oraz materiałów;

Wszelkie działania niezależnie od ich formy i sposobu komunikowania, podejmowane przez Los Internetos powinny być: i. prowadzone zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, ii. zgodne z zasadami uczciwej konkurencji oraz dobrymi obyczajami, iii. tworzone i prowadzone w dobrej wierze.

Zakazane są wszelkie działania wykorzystujące treść, która: i. narusza powszechnie obowiązujące przepisy prawa, ii. narusza prawa osób trzecich, dobra osobiste, w tym wizerunek, godność i cześć, iii. zawiera treści obraźliwe lub poniżające, bądź zachęca do obrażania lub poniżania jakichkolwiek osób, iv. zawiera treści dyskryminujące z jakiegokolwiek powodu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną bądź zachęca do dyskryminacji z jakiegokolwiek powodu;

ZASADY KODEKSU DOBRYCH PRAKTYK W ODNIESIENIU DO FOTOGRAFII

Wszelkie formy obrazu, w tym fotografie są uznawane za utwory, a postępowanie z nimi jest zgodne z prawami udzielonymi przez autora lub autorów lub ich przedstawiciela;

Podstawowym źródłem pozyskiwania fotografii są licencjodawcy, w tym serwisy udostępniające fotografie w ramach określonych, odpłatnych umów licencyjnych.

Los Internetos korzysta w szczególności z następujących serwisów (licencjodawców) : „Shutterstock”, „Fotolia”, lub „Istock”, oraz wyłącznie w zakresie i biorąc pod uwagę ograniczenia z tytułu udzielonej Los Internetos przez dany serwis licencji, oraz ze szczególną dbałością o prawa autorskie twórców;

Możliwe jest korzystanie z serwisów (licencjodawców), które udostępniają fotografie czy grafiki na postawie licencji tzw. „Royalty free” lub typu „copyleft”, która umożliwia dalsze rozpowszechnianie objętego nią utworu, wyłącznie jeżeli zakres licencji upoważnia do korzystania z fotografii w przedmiotowym zakresie;

Podstawowe zasady (rodzaje) licencji Creative Commons (nieodpłatnej):

Uznanie Autorstwa [ang. Attribution (BY)] – zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie dzieła i wszelkich jego pochodnych pod warunkiem umieszczenia informacji o twórcy;
Użycie Niekomercyjne [ang. Noncommercial (NC)] – zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie dzieła i wszelkich jego pochodnych tylko w celach niekomercyjnych;
Bez Utworów Zależnych [ang. No Derivative Works (ND)] – zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie tylko dokładnych (dosłownych) kopii dzieła, niedozwolone jest jego zmienianie i tworzenie na jego bazie pochodnych;
Na Tych Samych Warunkach [ang. Share Alike (SA)] – zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie pochodnych dzieł, pod warunkiem że będą one opublikowane na takiej samej licencji;

Zakazane jest używanie fotografii, co do których nie ma pewności odnośnie:

zakresu praw regulujących korzystanie z fotografii,
autora zdjęcia,
zakresu licencji;

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do:

zakresu praw regulujących korzystanie z fotografii,
zakresu licencji,

osoba zamierzająca wykorzystać fotografię zobowiązana jest do uprzedniego kontaktu z departamentem prawnym w celu usunięcia wątpliwości w zakresie możliwości wykorzystania utworu lub bezpośredni kontakt z licencjodawcą;

Los Internetos ponosi pełną odpowiedzialność za publikację fotografii w należących do Los Internetos serwisach internetowych za inną formę publikacji, chyba że przepisy prawa stanowią inaczej.

POZOSTAŁE POSTANOWIENIA

Każdy pracownik i współpracownik, w którego zakresie obowiązków jest przygotowywanie lub publikacja treści, przed przystąpieniem do wykonywania swoich obowiązków zobowiązany jest do zapoznania się z niniejszym Kodeksem, a także powinien przejść szkolenie dotyczące praw autorskich i praw pokrewnych, aby w pełni poznać otoczenie prawne niezbędne do prawidłowego wykonywania swoich obowiązków;

Wszyscy pracownicy i współpracownicy Los Internetos odpowiedzialni za publikacje w serwisie zapoznają się z odpowiednimi, aktualnymi przepisami prawa, w tym regulującymi uprawnienia z tytułu praw autorskich, w tym w szczególności z przepisami:

ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2014, poz. 121 ze zm.) w odpowiednim zakresie;
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. Nr 24, poz. 83) tj. z dnia 17 maja 2006 r. (Dz.U. Nr 90, poz. 631);
ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24)

i stosują ww. przepisy w toku swojej działalności.

PRZYPADKI NARUSZENIA PRAWA I NINIJESZEGO KODEKSU

Każdy, kto podejrzewa, iż w toku działalności Los Internetos doszło do naruszenia praw autorskich, czy też innych przepisów prawa może zgłosić ten fakt na adres mailowy kontakt@fly4free.pl;

Los Internetos zobowiązuje się do drobiazgowej analizy i wyjaśnienia każdego zgłoszenia naruszenia praw.

WEJŚCIE W ŻYCIE

Niniejszy Kodeks Dobrych Praktyk wchodzi w życie z dniem 23 listopada 2015 roku i od tej daty ma moc wiążącą.