„LOT jest skazany na sukces”. Polska będzie wielkim graczem branży lotniczej?

– W tej chwili mamy przed sobą dwa scenariusze na temat Brexitu, tzw. twardy i miękki. Ten drugi byłby na pewno lepszy dla branży lotniczej, ale rząd zdecydowanie skłania się ku tej pierwszej opcji – opowiada Alex Macheras, ekspert i analityk lotniczy.

Niestety rząd Wielkiej Brytanii na razie jest bardzo oporny, jeśli chodzi o ustalanie czegokolwiek. Wszyscy wiedzą, że trwają jakieś rozmowy, ale trudno poznać szczegóły. Politycy nic nie wiedzą, ludzie nic nie wiedzą i linie lotnicze też nie. A czas ucieka.

– Mają 16 miesięcy na ustalenie czegokolwiek, inaczej loty po prostu zostaną zawieszone – niecierpliwi się Macheras – Problem mają też brytyjskie lotniska. Połączenia transatlantyckie odbywają się na podstawie umów między USA a UE. Brexit może oznaczać ich zerwanie, a ktoś w Europie będzie musiał przejąć rolę takich lotnisk jak Heathrow – dodał.

Choć na razie Brexit oznacza same niewiadome i sporo kłopotów, a sami Brytyjczycy wolą pochylać się nad tym, czy po opuszczeniu UE powrócą do niebieskich paszportów, czy zostaną przy czerwonych, to jednak problemy mnożą się każdego dnia. Są jednak tacy, którzy widzą w nich szansę dla Polski i naszej gospodarki. Nie ma jednak wątpliwości, że jeśli Polska nie chce tracić na europejskich problemach – jak „rozwód” UE z Wielką Brytanią albo strajki we Francji – to musi rozpocząć intensywne działania w tym kierunku.

– Polska powinna podjąć intensywną walkę o kształtowanie systemu regulacji lotniczych w Europie.  Tak, by prawo służyło nie tylko polskim liniom, ale przede wszystkim polskim lotniskom – przekonuje Juliusz Komorek, członek zarządu Ryanair – Kiedyś o liberalizację rynku walczyła przede wszystkim Wielka Brytania i Irlandia. Kto w UE będzie teraz promował podejście wolnorynkowe? W interesie Polski jest dołączenie do tej grupy i walka o to, co będzie później służyć Polsce – mówi.

Eksperci przekonywali, że wszystkie decyzje powinny iść w stronę regulacji, które pomagają w rozwoju zamiast go hamować. Trzeba wypracować taki model, by chociażby strajk kontrolerów w jednym kraju – jak to ma teraz miejsce we Francji – nie paraliżował pracy linii lotniczych na całym kontynencie. Nie ma też wątpliwości, że kluczem do sukcesu każdego kraju z osobna jest integracja środowiska, współpraca i usprawnianie działania.

– W tej chwili nie wiemy, jak będą wyglądać loty między Wielką Brytanią a resztą Europy. Nie ma wątpliwości, że duże linie lotnicze nadal będą tam latać. Pozostaje pytanie, jaką rolę odegra w tym wszystkim LOT – zastanawia się Adrian Furgalski, wiceprezes zarządu w Zespole Doradców Gospodarczych TOR. – Moim zdaniem, ponieważ do istnienia LOT-u podchodzi się politycznie, a nie biznesowo, to gdzieś istnieje jakiś szklany sufit dla tych linii. A można byłoby przecież poszukać inwestora, który gwarantowałby bezpieczeństwo na wypadek zadłużenia, problemów czy nieprzewidzianych sytuacji. – dodał.

Te zarzuty odpierali jednak politycy.

– Nie możemy mylić wolnego rynku z możliwością dotacji ze skarbu państwa, tak powinniśmy patrzeć na LOT. Trzeba sobie zdawać sprawę, że między niedozwoloną pomocą a tworzeniem warunków wspierających wzrost jest duża przestrzeń do wykorzystania – przypominali przedstawiciele rządu obecni na Forum Lotniczym.

Choć podczas konferencji padło nawet stwierdzenie, że w tym kontekście LOT jest „skazany na sukces”, to trudno oprzeć się wrażeniu, że wśród polityków panuje nadmierny optymizm. Mikołaj Wild podkreślił jednak, że przestrzeń powietrzna staje się coraz cenniejszym aktywem, a Polska powinna zacząć z tego korzystać.

– Nie łudźmy się, że nagle staliśmy się potęgą. Wciąż jesteśmy maluchem pośród innych i dużo bardziej odczuwamy wszelkie branżowe tąpnięcia. Warunki konkurowania po Brexicie mogą się zaostrzyć, a LOT nie jest na tyle mocny, żeby móc bez obaw stawać w szranki z innymi – mówił podczas Forum Lotniczego Furgalski.

Trudno znaleźć kogoś, kto oficjalnie cieszyłby się z Brexitu w kontekście rynku lotniczego. Nawet przedstawiciele Ryanaira nie kryją wątpliwości.

– Narodziliśmy się w oparciu o liberalizację przepisów i zawsze będziemy wspierać wolny rynek. Nigdy nic dobrego nie przychodzi z utrudniania życia konkurencji, zamykania rynków. Brexit, w naszej opinii, nie jest żadnym potencjałem, wręcz przeciwnie – opowiadał Komorek. – Ponad 26 proc. wszystkich połączeń z i do Polski dotyczy Wielkiej Brytanii. Oczywiście świetnie, że mając wolne samoloty moglibyśmy przywieźć więcej osób, chociażby z Hiszpanii czy Portugalii. Ale najlepiej byłoby ich wozić z każdego miejsca równocześnie – podsumował.