Właśnie wróciliśmy z żoną z tygodniowej majówki w Mołdawii. Niestety nie mam weny do pisania pełnej relacji, ale podzielę się paroma praktycznymi radami/przemyśleniami, które z chęcią bym przeczytał przed swoim wyjazdem do tego kraju.
Dojazd:
Lot Wizz Air z SXF (29.04 - 06.05). 150 EUR za dwie osoby, kupione w grudniu 2017 w ramach Wizz Discount Club. Nad Mołdawią przed lądowaniem mieliśmy dziwne turbulencje, mimo że pogoda była słoneczna i spokojna. Wylot z SXF opóźniony o 1 godz., rzekomo przez kontrolerów lotów w Polsce, których miało brakować. Powrót punktualny.
Transport na miejscu:
Internety piszą, że drogi w Mołdawii są fatalne. Asfalt się urywa, dziury pochłaniają całe auta. Na tyle w to uwierzyliśmy, że wynajęliśmy SUVa, zamiast sedana. Oczywiście z tymi drogami to 10x przesadzone. Główne drogi z oznaczeniem M to piękne, gładkie dwupasmówki. Drogi lokalne między miasteczkami to zazwyczaj łata na łacie, 70km/h to taka bezpieczna prędkość, żeby w język się nie ugryźć przypadkiem, ale nie jest to jakiś szczególnie zły stan. Najwięcej dziur występuje w stolicy - tutaj potrafi być cała ulica przeorana dziurami głębokimi na 15 cm, a niektóre są ładnie przez drogowców wycięte w kwadrat i... pozostawione nieoznaczone. Spokojnie jednak wszędzie da się dojechać nawet toyotą aygo
Za samochód płaciliśmy 185 EUR/7 dni przez motomix.md. Auto Chevrolet Trax AT 4x4. Benzyna ok. 18 MDL/litr. Ważne: w stolicy jest mnóstwo fotoradarów. Tuż przed są znaki o tym informujące, a same fotoradary są umieszczone analogicznie do sygnalizacji świetlnej i robią zdjęcie każdemu autu (a przynajmniej sugerują to migające flashe). Z kolei na prowincji można się natknąć na drogówkę z umieszczonym przy drodze samochodem z mobilnym fotoradem i samymi policjantami 5 km dalej z appką mobilną ze zdjęciami z fotoradaru. Nie pytajcie skąd wiem. 68km/h przy ograniczeniu 50km/h to 600MDL. Połowa tej kwoty, jak się zapłaci w ciągu 72h. Rzekomo nieopłacenie skutkuje problemami na lotnisku z opuszczeniem kraju. Nie testowałem, ale brzmi jak bujda. Policjanci oczywiście ani słowa po angielsku nie mówią, ale gadają do translatora po rosyjsku i odtwarzają tłumaczenie na angielski
Naddniestrze:
Odwiedziliśmy marszrutką, żeby ominąć potencjalne problemy z wwozem auta. Kontrola graniczna szybka i sprawna. Jedno pytanie: "gdzie jedziecie" - bez dopytywania o szczegóły. Pojechaliśmy głównie do fabryki Kvint. Tę zwiedzaliśmy z wycieczką z Holandii i przewodniczką, która na co dzień jest kierowniczką wydziału na lokalnym uniwersytecie. Potwierdzam, że samym powietrzem można się upić - podobno z beczek znika kilka procent zawartości od parowania alkoholu. Na końcu mieliśmy degustację - pani przewodnik piła razem z nami, co pokazuje, jak fajna to jest praca
Cena wycieczki to 15 USD/os. (koniaki/brandy: 8, 9, 10, 14 i 15-letnie), za święto dopłata 10 USD/os. Niestety trochę się po tej degustacji zasiedzieliśmy w mieście i na dworzec autobusowy dotarliśmy o 19:30 - 1 godz. i 15 min. po ostatnim kursie do Kiszyniowa. Taksówka to wydatek 285 rubli do centrum Kiszyniowa (220 za kurs do lotniska). Ze znalezienie taksówki, która pojedzie do centrum był lekki problem, ale nie wiem z czego wynikał (jedni mogli jechać, inni nie). Ciekawe również było, że taksówkarz zdjął wszystkie swoje oznaczenia, a nas puścił samych piechotą przez granicę. Wzrok straży granicznej/wojska, jak przechodzimy piechotą po zmroku bezcenny. Winnice:
Odwiedziliśmy 5 (Milesti Mici, Cricova, Purcari, Et Cetera, Castel Mimi). W moim prywatnym rankingu wygrywa Purcari, a zaraz za nią Cricova. Każda jest inna i każdą w jakiś sposób warto odwiedzić.
W Milesti Mici stawiają na ilość butelek i na samym przechowywaniu głównie się skupiają. Jeździ się własnym autem. W środku jest zimno - dobrze mieć bluzę.
W Cricova produkują szampana tradycyjną metodą z ręcznym obracaniem butelek. Niestety nazwa jest zarezerwowana przez Francuzów. Mają też odpowiednik Prosecco - Crisecco
Dodatkowo puszczają dosyć ciekawy (ale bardzo pompatyczny) film o swojej historii i produkcji wina. W tunelach są przechowalnie win znanych osobistości, w tym Tuska. Już wiem, o co chodzi z "wina Tuska" Purcari to bardzo ładnie zadbany teren, super przygotowane materiały o rodzajach szczepów winogron, ich łączeniu itp. Do tego degustacja w eleganckiej restauracji z kartą do oceny każdego wina i dokładnym tłumaczeniem ze strony przewodniczki, na co zwracać uwagę w każdym winie.
Et Cetera to niestety rozczarowanie. Mieliśmy tam też nocleg i szczerze nie polecam. Wina smakowo najgorsze, wycieczka to 5 min. spaceru po hali i próbowanie win bezpośrednio ze zbiorników. Od właściciela można wyciągnąć kilka ciekawych faktów o zakładaniu winnicy od zera. Historia tych braci jest opisana na kilku blogach. Jakby ktoś chciał kupić 25ha pośrodku niczego i założyć winnicę, to jest to dobre miejsce na konsultacje. Ceny jedzenia w restauracji nieproporcjonalne do reszty kraju (np. porcja królika w winie to 250 MDL). Śniadanie do noclegu jest bardzo skromne (eko musli z dżemem i jogurtem oraz jajko przyrządzone w wybrany sposób, herbata. Brak wędlin, serów, warzyw.
Castel Mimi to odrestaurowany z rozmachem przed kilkoma laty zameczek. Całość zostanie ukończona za parę lat (robią tam noclegi, basen, winne spa, własny ogródek w kształcie motyla z lotu ptaka (sic!)). Do prezentacji używany jest multimedialny stół z projektorami i czujnikami ruchu. Wina ciekawe, ceny w restauracji niezłe, jak na standard obiektu (zupy 85-120 MDL, drugie danie od 150 MDL).
Stolica:
Poza przejściem standardowym deptakiem, odwiedziliśmy m. in. zoo - nie polecam. Bardzo mały i słabo utrzymywany obiekt. Niektórych zwierząt naprawdę szkoda - wielki niedźwiedź siedzi w klatce 5 razy większej od niego i tak niskiej, że nie może się wyprostować. Lokalsi na potęgę karmią zwięrzęta czym się da (lody, popcorn). Wejście 30 MDL/os. Byliśmy w parku Dendrarium. Wejście 4 MDL/os. Park przyjemny, zadbany - w sam raz do spaceru późnym popołudniem, jak słońce przestanie doskwierać. Centrum handlowe MallDova słabiutkie - poziom galerii handlowych sprzed 10 lat w PL, ceny w żaden sposób nie są atrakcyjne.
Pozostałe atrakcje:
Monastyr w Saharna bardzo ładny, warty zobaczenia, o ile się przebywa w okolicy. Specjalnie tam jechać raczej nie warto. Wokół mnóstwo ścieżek do spacerowania przez lasy/wzgórza/rzeki.
Twierdza w Sorokach super - przyjechaliśmy w poniedziałek, gdy była zamknięta (czynne śr-ndz.), ale jakimś cudem nagle pojawiło się mnóstwo ludzi, w tym autobus Polaków i ktoś otworzył bramę, na dodatek bez inkasowania za wstęp (10MDL/os.)
Dzielnica cygaństwa w Sorokach zgodna z opisami - mnóstwo "pałaców" w stanie surowym/niedokończonym
Monastyr Orheiul Vechi, jako jedyny chyba must-have Mołdawii warto zobaczyć, szczególnie dla widoków na wąwóz. Dosyć dużo ludzi tam było, policja organizowała nawet parking na łące obok. Wstęp 10 MDL/os., ale nikt nie sprawdza biletów. W tym samym czasie był dodatkowo wyścig na rowerach MTB, więc robił się niezły chaos, bo nikt nie pilnował, żeby turyści nie wcinali się w trasę wyścigu. W drodze na szczyt można kupić pamiątki w formie rękodzieła.
Monastyr Curchi, w odróżnieniu do poprzedniego, to cisza i spokój. My trafiliśmy dodatkowo na lokalny chrzest. Teren zadbany, wnętrza bardzo bogato zdobione. Polecam.
Jedzenie:
Tutaj nie będę odkrywczy - przetestowaliśmy kilka knajpek - droższych i tańszych i nic nie pobiło sieciówki La Placinte. Jedliśmy w kilku lokalizacjach, w tym w Naddniestrzu, i prawie zawsze byliśmy zadowoleni. Prawie, bo raz czekaliśmy na posiłek 40 min. Stosunek jakości do ceny nie do pobicia. W knajpach najmilej zaskakują ceny win - butelka po 120-180 MDL.
Ceny na lotnisku:
Pisanie, że ceny na lotnisku w Kiszyniowie są atrakcyjne powinno być karalne. Ceny win/koniaku to średnio 50-60% marży w stosunku do sklepików firmowych. Niestety nie mieliśmy bagażu rejestrowanego, więc to była jedyna opcja zakupu. Przykłady:
- Kvint Nistru 8-letni 0.5L - w sklepie firmowym 84 ruble = 4 EUR, na lotnisku 7 EUR
- Szampan Cricova Alb Brut (metoda tradycyjna) - w sklepie firmowym 120 MDL = 6 EUR, na lotnisku 8,10 EUR przy przecenie 10%
- Ice Wine Purcari 0.375L - w sklepie firmowym 310 MDL = 15,5 EUR, na lotnisku 25 EUR
Kilka innych luźnych spostrzeżeń:
- Kobiety wcale nie są szczególnie atrakcyjne. W porównaniu do polskich, to niższa liga. Oczywiście kwestia gustu, ale statystycznie prezentują się mniej urodziwie
- Angielski jest rzadko rozumiany i używany. Jak już ktoś mówi, to robi to nawet nieźle. Większość jednak nie zna nawet 5 słów. Warto znać rosyjski, choćby podstawy.
- Walutę można wymienić po niezłym kursie na lotnisku - jest kilka kantorów - większość ze złodziejskim spreadem, ale co najmniej jeden był porównywalny z centrum Kiszyniowa. Kantory są praktycznie w każdej miejscowości i jest ich bardzo dużo. Uważajcie, bo nie chcą wymieniać nawet delikatnie uszkodzonych banknotów.
- Warzywa, owoce i nabiał są bardzo smaczne i naturalne.
- Pogoda na majówkę bardzo dopisała - było 28-33 stopni przez wszystkie dni i zero opadów.
- Jest mnóstwo stacji benzynowych - ceny są równe w ramach tej samej sieci na terenie kraju. Najkorzystniejsze były na Lukoil.
- Najwięcej turystów spotkaliśmy z Polski - może to kwestia majówki, ale średnio co trzeci turysta to był Polak
