W uzupełnieniu relacji @kostek966, poniżej garść informacji praktycznych świeżo po powrocie – może się komuś przydadzą.
Lotniczo:
Wylot Swiss + Airlink przez JNB, powrót 4Y, zgodnie z oryginalną rezerwacją. Zmiana wylotu na LX/4Z udała się za trzecim telefonem (dwóch pierwszych agentów upierało się, że "nie da się").
Pomimo dość krótkiej przesiadki w ZRH (0:55) cała podróż poszła jak po sznurku. Jaki LX jest każdy wie lub może łatwo sprawdzić więc opis pominę, natomiast pozytywnie zaskoczyłem się Airlinkiem (smaczne kanapki, duży wybór napojów, w tym %).
Powrót w 4Y dużo bardziej męczący (jednak te 14h+ w Y to jednak naprawdę sporo). Siedzenia dużo mniej wygodne niż w LX i wyraźnie mniej miejsca na nogi. Przednia sekcja Y pełna po sufit, z tyłu samolotu było trochę wolnych miejsc – kilku szczęśliwcom udało się zagarnąć dla siebie w całości środkowe „trójki” na samym końcu. Co do serwisu: na krótkim odcinku (VFA-WDH) gumowa bułka z warzywami + butelka wody, na długim (WDH-FRA) kolacja (do wyboru kurczak lub ratatouille), a przed lądowaniem niejadalne śniadanie (jeszcze bardziej gumowa bułka z liściem sałaty i jogurt o smaku tablicy Mendelejewa). Jakbym miał lecieć jeszcze raz to wolałbym porządnie najeść się przed lotem i całkowicie odpuścić serwis w 4Y. Do posiłków serwują tylko softy, poza posiłkami bezpłatna była jedynie woda. W Y % płatne. Personel 4Y też bez szału, wyraźnie znudzony pracą i dużo mniej przyjazny niż w LX czy 4Z. Przy odprawie online w 4Y nie było możliwości zmiany przydzielonych nam z automatu miejsc (ale na lotnisku nie było z tym problemu)..
Subiektywnie oceniając, mając na uwadze zapłaconą cenę nie mam prawa na nic narzekać, jednak jakbym miał płacić normalną stawkę za te loty to zdecydowanie unikałbym 4Y.
Na miejscu:
Wiza KAZA okazała się jedynym słusznym wyborem – w trakcie trzydniowego pobytu dwukrotnie przekraczaliśmy granicę Zambii, raz Botswany. Każdy inny rodzaj wizy naraziłby nas na dodatkowe koszty.
Przejazdy: taksówka z lotniska do miasta Victoria Falls to wydatek 30 USD (stała cena). Przejazdy po mieście i do granicy ZIM/ZAM 5-10 USD, w zależności od trasy. Cenę najlepiej uzgodnić przed jazdą. Przejazd od granicy do Livingstone to 10 USD.
Zdrowie: Jak na środek pory wilgotnej komarów było zaskakująco niewiele, ale i tak trochę nas pokąsały, pomimo używania repelentów. Co do cholery – wszyscy miejscowi z którymi rozmawiałem potwierdzali to co przed wyjazdem znalazłem w necie: w trakcie tej epidemii w regionie wodospadów nie odnotowano jeszcze ani jednego przypadku cholery. My przed wyjazdem uznaliśmy, że na trzydniowy pobyt wyłącznie w okolicach wodospadów nie będziemy się szczepić, w pełni świadomie decydując się na stołowanie się w lokalach typowo turystycznych (tak dla świętego spokoju) i związane z tym przepłacanie. Ja w każdym bądź razie nic nikomu nie doradzam – każdy decyduje za siebie.
Ceny: w sklepach i restauracjach po stronie Zimbabwe ceny podawane są wyłącznie w USD. W miejscowym sklepie (OK supermarket) kasjerzy wydają resztę w zaokrągleniu do pełnego dolara (zaokrąglenie wiadomo w którą stronę
). Ceny w turystycznych restauracjach i barach w Victoria Falls: piwo lokalne 1-4 USD, butelka lokalnego wina 10-15 USD, przystawki 5-10 USD, dania główne 10-25 USD. Dużo taniej jest w Livingstone. W poleconej nam przez taksówkarza restauracji (Flavours) za 4 dania główne (2x krokodyl, mix grill i stek z polędwicy wołowej) i 12 lokalnych piw rachunek wyniósł łącznie 40 USD.Jedzenie: raj dla mięsożerców
. Wszędzie gdzie się stołowaliśmy dania mięsne były dobre lub bardzo dobre. Za to różnorodność ryb zaskakująco mała. Polecam choć raz wpaść do Lookout Cafe na śniadanie lub lunch – jest drogo, ale jedzenie dobre a widok warty miliona $. Jeśli chodzi o lokalne piwa, to próbowaliśmy kilku, i generalnie wszystkie były zaskakująco dobre. Z praktycznych wskazówek: jeżeli zdecydujecie się na kolację Boma (jesz ile chcesz + występy artystyczne i nauka grania, a raczej nap…nia na bębnach), warto przyjść na samym początku (tj. od 19) i zacząć od dań z rusztu (guziec, wołowina) póki nie są przepieczone. Pod koniec kolacji (po 21) były już wyschnięte na wiór. Poza daniami z grilla spory wybór różnych innych dań mięsnych (m.in. świetne steki/gulasze z impali i kudu), dodatków (sadza, ryż, ziemniaki), bar sałatkowy, owoce i desery. Cena za wejście: 50 USD/os., napoje dodatkowo płatne.Wodospady: więcej do podziwiania jest oczywiście po stronie Zimbabwe, ale zdecydowanie warto zobaczyć również stronę zambijską, z zejściem do Boiling Pot. Bilety: 50 USD po stronie ZIM, 20 USD ZAM. Warto zaopatrzyć się w pelerynę (my mieliśmy swoje, ale można też wypożyczyć na targu przed wejściem do parku).
Safari: zdecydowaliśmy się na całodniowe w Chobe (ląd + rzeka). Przy 4 osobach wynegocjowaliśmy cenę 135 USD za osobę, z lunchem, przejazdem w dwie strony z Victoria Falls i wliczonym biletem do parku. W części lądowej dołączyły do nas 2 inne osoby, na wodzie byliśmy już tylko ze swoją grupą. Ze względu na sezon (pora wilgotna) jeśli chodzi o liczbę zwierząt szału nie było (przez dużą dostępność wody i pożywienia zwierzęta nie muszą chodzić nad rzekę), ale udało się zobaczyć pojedyncze słonie, lwy i kudu, trochę bawołów i hipopotamów, bardzo dużo impali. Na safari rzecznym z kolei sporo krokodyli, bawołów i hipopotamów, w tym kilka razy z naprawdę bliska.
Last but not least: Warto mieć na uwadze, że w całym Zimbabwe nie działa revolut. Za to w Zambii płaciliśmy nim bez problemu.
@tom971, dzięki za znalezisko!