"Tak, to prawda" - powiedział starszy mężczyzna, zaciągając się papierosem. - "Chyba nie ma teraz w Kambodży rodziny, która nie straciłaby przynajmniej jednego krewnego podczas rządów Pol Pota. To były straszne czasy..."- zamyślił się i popatrzył gdzieś w dal. - "Pamiętamy o ofiarach i szanujemy ich pamięć. Ale co więcej możemy zrobić? Jakieś publiczne roztrząsanie, kłótnie i samosądy nie prowadzą do niczego dobrego. Ci, którzy zginęli, nie mieli wyboru. Ci, co zostali, wybór mają. Możemy z niego skorzystać i korzystamy. Wybieramy życie. Chcemy żyć, po prostu. Normalnie, bez powracania do złego, bez nienawiści..."
Zawsze chciałam pojechać do Kambodży. Zawsze myślałam, że tego nie zrobię. Byłam pewna, że, ze swoją krwawą historią, to kraj, którego nie udźwignie dziewczyna kategorycznie odmawiająca wyjazdu do Oświęcimia ze strachu. Owszem, to nie jedyny kraj tak ciężko doświadczony. Jednak najbardziej przerażał mnie fakt, że ludobójstwo odbywało się stosunkowo niedawno i na taką skalę. I przyjmowało tak okrutne formy...
Czas pobytu : 01.08.2017 - 15.08.2017
Cena biletu : 2 300 zł, Emirates, Warszawa - Dubaj, Dubaj - Phnom Penh
Waluta : riel kambodżański (KHR) 2 zł = ok. 2200 KHR i dolar amerykański (jaki przelicznik - wiadomo, w zależności od kursu
Uczestnicy : standardowo - kolega Marcin i ja.
Plan podróży : standardowo
zarezerwowany pierwszy nocleg w Phnom Penh, a potem się zobaczy.Właściwie, to do końca nie jestem pewna, jak to się stało, że kupiliśmy te bilety
Pojawiły się na fly4free, a że zbliżał się już okres, w którym koniecznie trzeba już było wybrać jakiś kierunek na wakacje, zaczęliśmy przeglądać zdjęcia z Kambodży na sieci. Tak zupełnie niezobowiązująco I nagle, siup, już byliśmy właścicielami biletów Jakoś tak mimochodem Wylot zaplanowany był na wtorek, 1 sierpnia. W poniedziałek wieczorem, gdy przeglądaliśmy ostatnie rzeczy przed wyjazdem, sprawdziliśmy jeszcze bilety, tak na wszelki wypadek. Były w porządku. Chwila...Dlaczego na bilecie jest wylot 1 sierpnia, środa....? A powrót 16, czwartek....? I w żadnym miejscu nie ma wpisanego roku??? To był moment, w którym, blada jak ściana, uznałam, że tym numerem przebiliśmy już samych siebie
Wszystko wskazywało na to, że w tym roku nigdzie nie pojedziemy, natomiast wyjątkowo szybko mamy zaplanowane wakacje 2018 (bo właśnie w 2018 1 sierpnia wypada w środę .... Kolega Marcin uwierzył dopiero wtedy, gdy pokazałam mu daty w kalendarzu Zaczął sprawdzać rezerwacje, ale w żadnym miejscu nie było ...roku wylotu. W końcu, po długich poszukiwaniach, znalazł gdzieś 2017. Nie byliśmy jednak do końca przekonani, bo wszędzie jak byk stało, że lecimy pierwszego, w środę, a my, owszem, wybieraliśmy się na lotnisko pierwszego, ale we wtorek... Droga do Warszawy upłynęła nam więc na wzajemnym zachwalaniu wszystkich wakacyjnych atrakcji, które Warszawa może zaproponować urlopowiczom
Przez dwa tygodnie Szczerze? Jechaliśmy z duszą na ramieniu...Do tej pory nie wiem, skąd wziął się ten błąd na rezerwacjach. Ale uczciwie mówiąc, gdy tylko przeszliśmy szczęśliwie przez odprawę, przestaliśmy sobie zawracać tym głowę. W końcu trzeba było zachować energię na rozwiązywanie przyszłych problemów (naprawdę, już straciłam nadzieję, że kiedyś uda się nam zrealizować wszystko dokładnie tak, jak zaplanowaliśmy. O kurczę, przecież nie jesteśmy dobrzy w planowaniu. Może to jest powód?
Sama podróż była wyjątkowo długa. Czekała nas noc na lotnisku w Dubaju, a to nie nastrajało optymistycznie - nie zamierzaliśmy wychodzić do miasta (zrobiliśmy sobie taką wycieczkę będąc tu ostatnim razem. Niestety, lista głupot, które wtedy poczyniliśmy, zdecydowanie wpłynęła na podjęcie męskiej decyzji : NIE. Żadnego Dubaju nocą
Plan więc był taki - jedzenie, leżanka i jakoś damy radę. Pierwsze kroki po wylądowaniu skierowaliśmy więc do biura Emirates, w celu odebrania bonów na posiłek (który zawsze przysługuje przy dłuższej przesiadce). Okazało się jednak, że Emirates wycofało bony, więc pierwsza część naszego chytrego planu legła w gruzach (później okazało się również, że Emirates, przynajmniej w Dubaju, wprowadziło nową politykę obsługi klientów, która polega na tym, że grzecznie odpowiada się na pytania i tyle. Jeśli o coś nie zapytasz, to nie licz, że się dowiesz. Czyli, na wszelki wypadek, warto pytać o wszystko, co przyjdzie Wam do głowy - a nuż traficie Dowiedzieliśmy się o tym podczas powrotu, gdy spotkany przez nas Polak pochwalił się, że przy tak długiej przesiadce Emirates gwarantują nocleg w hotelu, do którego zawożą i przywożą. I on z tego skorzystał. A my po prostu NIE ZAPYTALIŚMY Życie...)Na szczęście leżanek było pod dostatkiem i jakoś dotrwaliśmy do rana.
Podczas lotu do Kambodży wydarzyło się coś, co zupełnie mnie zaskoczyło. Nasz samolot miał godzinny postój w Birmie (nie, o wyjściu na papierosa możecie zapomnieć. Próbowałam
Chodzi mi o coś zupełnie innego - Birma stoi na liście naszych marzeń podróżniczych baaardzo wysoko. Tylko jakoś do tej pory nie mogliśmy trafić na żadne bilety w atrakcyjnej cenie i odpowiednim terminie. A tu nagle, stoimy sobie spokojnie na birmańskiej ziemi i połowa naszych współpasażerów po prostu wysiada. Powiem tak - naprawdę bardzo poważnie rozważaliśmy opuszczenie samolotu. Nie mam zielonego pojęcia z jakimi poważnymi konsekwencjami by się to dla nas wiązało, wiem natomiast, z jakimi błahymi konsekwencjami wiązałoby się to dla mnie Musiałabym zwiedzać Birmę w jednych majtkach, za to zaopatrzona w kabanosy, pumpernikiel i inne dobra. A moja bielizna leżałaby sobie wtedy spokojnie na lotnisku w Kambodży. Przyznajcie, że to argument z gatunku ostatecznych Tak więc, przeczekaliśmy newralgiczny moment (chociaż z trudem
i spokojnie dolecieliśmy do Phnom Penh. Pierwsze wrażenie? Dziwnie. Tego nie da się inaczej określić. Znając, na tyle, na ile może znać historię Kambodży Europejczyk, widok miejscowych w mundurach, wzbudził we mnie jakiś atawistyczny lęk. Mundur, brak uśmiechu i epatująca wokół atmosfera "jamamracjonizmu" spowodowała, że tych pierwszych chwil nie wspominam..hmm..wyjątkowo miło. Na zawiązanie nitki przyjaźni nie wpłynął też fakt, że pan obsługujący któreś ze stanowisk, zniecierpliwiony moim ociąganiem w przyłożeniu dłoni do skanera, po prostu uderzył mnie w rękę. Wcale nie lekko i wcale nie na żarty. Pamiętam czasy, kiedy i u nas panował taki klimat na granicach. Pamiętam, ale teraz jestem przyzwyczajona do czegoś zupełnie innego...Dziwne, trudne wrażenie...Kolejny etap to zdobycie wizy. Kolejne dziwne doświadczenie. Długa, nieoszklona lada, za którą tłoczą się urzędnicy. Na początku lady podajesz swój paszport i wniosek o wizę, następnie przechodzisz przez całą długość lady, aż do jej końca. Tam, w tłumie innych podróżnych, obserwujesz ze zdziwieniem, jak umundurowany mężczyzna podnosi po kolei paszporty otwarte na stronie ze zdjęciem i (chyba) pyta, czy to twój. Po rozpoznaniu własności może uda ci się przepchnąć przez tłum i odebrać paszport. Jeśli nie, paszport ląduje na olbrzymiej kupce innych dokumentów i właściwie nie wiem, co dalej :/ Ja zdążyłam, natomiast kolega Marcin w tym momencie był w toalecie. Gdy dopchałam się sama do lady, spróbowałam wytłumaczyć panu, że jestem tu z kolegą. Pan wzruszył ramionami, rzucił w moją stronę kupkę paszportów, z których mogłam wybrać właściwy. Mogłam wybrać jakikolwiek :/ Mogłabym też wybrać więcej (tak myślę), pod warunkiem uiszczenia odpowiedniej ilości opłat za wizę :/ Wiza turystyczna kosztuje 30 dolarów, zwykła - 35. Odbierając paszporty podałam panu banknot 100-dolarowy, zabrałam resztę i odeszłam na bok, żeby poczekać na Marcina. Gdy wrócił i otworzyłam dłoń z banknotami, okazało się, że trzymam tam tylko 30, nie 40 dolarów. Świetny początek podróży, zaiste :/ Najpierw mnie pobili, potem okradli
Trudno - stwierdziłam - trzeba brać życie za bary i choć to dla mnie trudne, upomnieć się o swoje. Podeszłam ponownie do lady i bez słowa pokazałam panu banknoty. Pan spojrzał na mnie totalnie beznamiętnie, zabrał 30 dolarów (tu stwierdziłam, że to już jest naprawdę szczyt frajerstwa z mojej strony i po chwili oddał 40 dolarów. I to wszystko zupełnie bez słowa...Dokładnie wtedy przeleciała mi przez głowę myśl : to nie będzie łatwa podróż...I wreszcie mogliśmy opuścić lotnisko.
Mamy taki zwyczaj/tradycję, że zawsze po przylocie stajemy pod lotniskiem. Odpalamy papierosy, próbujemy "wyczuć" kraj, wsłuchujemy się w gwar, napawamy pierwszą chwilą w nowym miejscu. Uwielbiam te momenty. Uwielbiam zapach Azji. Nie wiem, jak dla Was, ale dla mnie ma w sobie coś tajemniczego i znajomego zarazem. Zapach Azji mnie uspokaja. Pomyślałam wtedy "No cóż, masz dwa wyjścia. Masz wybór. Albo doświadczenie z lotniska będzie rzutować na cały twój pobyt w Kambodży i spowoduje, że spędzisz go zła, wszędzie doszukując się oszustwa i naciągactwa. To jedna droga. Druga jest taka, że będziesz wszystko przyjmować takim, jakie jest. Nie stygmatyzując i nie używając schematów. Oczywiście zło to zło, ale ono nie wyklucza istnienia dobra. To twoje wakacje i od ciebie zależy, jak je spędzisz. To twój wybór..."
C.D.N.
Tam jest tak dużo do zobaczenia i poczucia...Zachwycają posągi, płaskorzeźby, widoki...Jedyne, czego żałuję to faktu, że nie mam większej wiedzy - tak, żeby móc zrozumieć i prawidłowo odczytać symbolikę zdobień, zrozumieć historie opowiedziane na ścianach. Choć może to dobrze - mogłabym wtedy stać się przyczyną parodniowego korka w kolejce :/ 
