-- 24 Paź 2024 11:13 --
ume napisał(a): Po to Unia wprowadziła byt o nazwie (u nas) Krajowa Instytucja Płatnicza, certyfikowany przez lokalnych regulatorów na bazie tych samych kryteriów we wszystkich krajach, byśmy się nie bali zaufać fintechom i trzymali u nich pieniądze bez obaw.
Częściowo racja, ale nie do końca. Funkcją krajowych instytucji płatniczych jest świadczenie usług płatniczych (pośrednictwo w płatnościach), a nie przechowywanie środków. Założeniem tych regulacji jest, żeby nie bać się dokonywać operacji za ich pośrednictwem, a nie trzymać u nich pieniądze. Od trzymania pieniędzy (przyjmowania depozytów) są banki.
Podstawową różnicą jest to, że banki mogą depozyty klientów zgodnie z prawem obciążać ryzykiem (czyli finansować z nich np. udzielane kredyty). Jeżeli przy tym wtopią, to do 100 tys. euro pieniądze klientów gwarantuje BFG. KIP nie mogą obciążać środków klientów ryzykiem, czyli mogą je przyjąć i wykonać zleconą przez klienta usługę płatniczą, a nie robić z nimi cokolwiek innego.
Dlatego są różne poziomy ochrony klientów. Banki są objęte systemami gwarantowania depozytów (np. polski BFG), czyli zewnętrzny podmiot odpowiada za przechowywane przez nie środki. Przy KIP założenie jest takie, że klienci powierzają im pieniądze jedynie "na chwilę" na czas dokonania operacji, więc za wystarczające uznano obowiązek starannego i oddzielnego przechowywania środków klientów.
KIP z racji samej swojej konstrukcji są bardziej ryzykowne. KNF niczego tu nie gwarantuje. Kontroluje spełnianie wymogów na dzień udzielenia licencji, potem w trakcie działalności i może cofnąć licencję w razie stwierdzenia nieprawidłowości (co zrobił w przypadku Cinkciarza). KNF nie ponosi odpowiedzialności gwarancyjnej za środki klientów w KIP i nie jest w stanie w czasie rzeczywistym zapobiec ewentualnym nadużyciom (jak np. wydawaniu pieniędzy klientów na marketing i sponsoring). Nikt nie gwarantuje ani nie gwarantował klientom bezpieczeństwa pieniędzy w KIP.
Działalność kantorowa w sumie funkcjonuje na podobnych zasadach jak KIP, tylko jest praktycznie nieuregulowana (bo nadzór NBP to śmiech na sali). Ale tak samo jak przy instytucjach płatniczych kantor przyjmuje od klientów pieniądze z konkretnym zleceniem wymiany na inną walutę. Nie ma prawa używać ich do czegokolwiek innego. To byłoby naruszeniem prawa już na zasadach ogólnych, niezależnie od objęcia czy nie statusem KIP.
Zasadnicze pytanie w przypadku Cinkciarza jest takie, czy "ulegli pokusie" i dokonywali innych operacji z pieniędzmi klientów, w rezultacie których wtopili. Jeżeli tak, to jakaś część klientów nie dostanie przelewów zwrotnych i skończy się upadłością. Może to dotyczyć zarówno działalności KIP jak i kantorowej.
Jak pisze powyżej @correos, w przypadku innych instytucji płatniczych, kantorów internetowych itp. fintechów bez statusu banku ryzyko jest w gruncie rzeczy podobne. Trzeba mieć świadomość, że korzysta się na własne ryzyko.
W przypadku Revoluta warto dobrze przestudiować, które ich produkty są objęte gwarancją bankową, a które nie (bo nie wszystkie). No i mieć z tyłu głowy, że Litwa to mały kraj z małym sektorem bankowym, a Revolut to duża instytucja, więc w razie najgorszego scenariusza litewski odpowiednik BFG niekoniecznie będzie w stanie dać radę. Nie trzymajmy w Revolucie oszczędności życia 
-- 24 Paź 2024 11:58 --
PS. Na grupie dla klientów Cinkciarza dzisiaj jest wysyp postów o zrealizowanych przelewach, niektórych nawet na kilkadziesiąt tysięcy. Być może udało im się jakoś przynajmniej częściowo ograniczyć problemy z płynnością albo luka była relatywnie niewielka.
Czyli jest szansa, że sprawa zakończy się bez strat albo z niewielkimi stratami klientów. Co nie zmienia faktu, że model biznesowy kantorów internetowych się zdezaktualizował, bo pewnie w 99% przypadków nie ma sensu z wychodzeniem z wymianą kasy poza bank. |
